woensdag 29 februari 2012

Hoe een eenvoudige les wiskunde een rollercoaster van emoties wordt…

Vandaag geef ik een vervolg over breuken. Er komt geen nieuwe leerstof aan bod. De les verloopt vrij vlot. De kinderen vragen zelf naar het concreet rekenmateriaal. Sommigen staan er zelfs op hun eigen stenen, stokjes en kroonkurken te gebruiken. We zijn echt wel goed bezig!
Na de les verzamel ik het huiswerk. Ik kan mijn ogen niet geloven. Slechts 5 kinderen (op een totaal van 36) leggen een foutloos parcours af. Het kost me veel moeite om de teleurstelling te verbergen. Duizend en één vragen spoken door mijn hoofd. Wat is hier in godsnaam gebeurd? Ik trek alles en iedereen in twijfel. Ook mezelf.
‘Kalm blijven en vooral niet kwaad worden, Quinten.’ Maar toch moet en zal ik te weten komen wat er aan de hand is. Ik hou niet van omwegen en vraag klas 4 om uitleg. De flauwe excuses en het gemompel van de kinderen irriteren me. Ik dreig de pedalen te verliezen. Ik zoek naar houvast en denk aan de beelden van het dorp, het ziekenhuis en de degoutante matrassen en toiletten op het scoutingkamp. Ik word rustiger en probeer het voorval een plaats te geven. Een uitbarsting lijkt me zinloos en bovendien ongepast. Een goed gesprek dan maar. Ik vertel dat ik enorm teleurgesteld ben en dat ik geen snars van begrijp. Het is muisstil in de klas. Dit is het uitgelezen moment om duidelijkheid te scheppen. Ik vertel wat ik van hen verwacht en wat de kinderen van mij mogen verwachten. ‘Are we together? Yes, teacher!
Later op de dag wordt er me een extra lesuur aangeboden. Ik neem dit godsgeschenk met beide handen aan. De leerlingen lijken de boodschap begrepen te hebben. Ze werken hard. De vele vragen luchten me op. Er hangt helemaal geen bedrukte sfeer. We starten met een propere lei. Andermaal blijkt dat de Kenianen het moment leven. Ik vind deze levenswijze met de dag charmanter.

Examens

De kinderen hebben van dinsdag tot en met donderdag examens. Daarna genieten we van een korte vakantie. Ik heb al gemerkt dat afkijken hier een groot probleem is. De leerkrachten staan er echter vrij laks tegenover. Toch worden er enkele maatregelen getroffen. De banken worden uit elkaar geschoven en er worden ringmappen tussen de leerlingen geplaatst. De rugzakken blijven buiten. De leerkrachten mogen zelfs niet in hun eigen klas toezicht houden. Ik lap dat aan mijn laars omdat ik mijn klas echt beter wil leren kennen.
De leerlingen beginnen totaal onvoorbereid aan de examens. Ze studeren niet en stellen zich daar ook geen vragen bij. Teacher Ibrahim heeft zaterdag wel een spoedcursus wiskunde gegeven. Uit de vragen van de leerlingen leid ik af dat er zelfs nieuwe leerstof aan bod gekomen is. Dat komt doordat niet iedere school dezelfde leergang volgt. Wim heeft me er al op attent gemaakt dat dit probleem ook in Vlaanderen weleens opduikt.

Examen wiskunde

De toezichthoudende leerkracht vraagt me om eerst zelf het examen op te lossen. Het komt blijkbaar regelmatig voor dat er fouten in staan. Het valt me op dat het niveau niet zo hoog ligt. Zeker niet als ik de vergelijking maak met de leerstof die we de voorbije weken behandeld hebben.
Vlak voor het examen bidden de kinderen. Op gewone lesdagen is dit niet het geval. De kinderen worden dan stilaan toch nerveus. Wegens tijdsgebrek kan ik de vele lastminutevragen onmogelijk allemaal beantwoorden. Ik begin stiekem te hopen dat God echt een handje komt toesteken!

Wat ik goed vind aan het examen:
-          de vormgeving (belangrijke woorden vetgedrukt, gebruik van prenten en tekeningen);
-          de duidelijke vraagstelling (inleidende zin);
-          de spreiding van de vragen over de verschillende domeinen;
-          de toetsing van verschillende vaardigheden (vb. schatten, problemen oplossen);
-          het gebruik van realistische contexten;
-          het gebruik van kladwerk.

Wat ik minder goed vind aan het examen:
-          geen ordening per domein;
-          enkel meerkeuzevragen;
-          geen scoringsvoorschriften;
-          geen foutenanalyse.

Examen Engels (stellen)

De leerlingen krijgen twee blanco bladen waarop ze een stelopdracht moeten maken. De titel is ‘My birthday party’. Ze krijgen veertig minuten om een creatieve tekst te schrijven.

Ik vind dit geen goed examen omdat:
-          de tekst die de kinderen moeten schrijven niet functioneel is;
-          het onderwerp van de tekst niet aanleunt bij de leefwereld van de kinderen;
-          er geen criteria aan de tekst gesteld worden;
-          er geen schrijfstrategieën aan te pas komen. De kinderen schrijven in het wilde weg en hebben geen oog voor structuur, het verzamelen van informatie, …

Ik wil weten hoe het gesteld is met het Keniaanse stelonderwijs. Blijkbaar worden stelopdrachten enkel gecontroleerd op spelfouten, woordenschat en werkwoordtijden. De kinderen weten niet wat een alinea is en zien het nut van een introductie en een slot niet in. George, een wakker kereltje uit klas 4, verwoordt het als volgt: ‘When I’m tired, I put a full stop. Then I think. After that, I continue writing.’ En toch merk ik tijdens het examen dat de meeste kinderen enorm graag schrijven. In tegenstelling tot bij het examen wiskunde worden ze kwaad als iemand probeert af te kijken! ‘They steal my mind, teacher!’, zegt een meisje me als ik haar om uitleg vraag. Binnenkort mag ik me bezighouden met de stellessen. Ik kan niet wachten tot het zover is!

Op leercontract in Kenia?

Mwadjowi Leezron is 13 jaar en zit in klas 4. Hij zit hier echter niet op zijn plaats. Op alle gebieden hinkt hij hopeloos achterop. Ik probeer hem zoveel mogelijk individueel te begeleiden en soms werpt dat zijn vruchten af. Toch geraak ik er stilaan van overtuigd dat de jongen zijn tijd verdoet op deze school. Tijdens het stelexamen breekt er iets in mij. ‘My birthday party… and my birthday party’ is het product van een halfuur schrijven. Nu is het genoeg geweest. Ik stap naar headteacher James en vraag hem wat er aan de hand is.
Mwadjowi beschikt blijkbaar niet over de nodige verstandelijke capaciteiten om mee te draaien op deze school. Zijn ouders willen echter niet dat hij een jaar overzit. Hij moet en zal zo snel mogelijk naar het secundair onderwijs gaan. Daar komt hij dan andermaal in een bijzonder theoretische opleiding terecht.
James vreest er terecht voor dat de jongen (door zijn slechte resultaten) in een waardeloze school terecht zal komen. Daarom heeft hij de ouders al meerdere keren met aandrang gevraagd om hun zoon een stiel te laten leren. Dit zou dan vergelijkbaar zijn met ‘ons’ leercontract. Je moeten weten dat er in dit land geen technische- en beroepsopleidingen bestaan. Volgens headteacher is de jongen bijzonder handig en zit het werken hem in het bloed. Er is al navraag gedaan en Mwadjowi kan terecht bij een goede schrijnwerker.
Plots vraagt James me of ik eens met de ouders wil praten. ‘Muzungu zullen ze wel geloven’, zegt hij. De vraag overvalt me en ik weet niet goed wat doen. Uiteindelijk aanvaard ik de opdracht. Maar daar zijn dan wel enkele voorwaarden aan verbonden. Ik wil eerst een goed gesprek hebben met de jongen. Daar moet dan een vertrouwenspersoon bijzitten. Madam Fidelis, de leerkracht van het derde leerjaar, zou deze rol op zich kunnen nemen. Ook wil ik de resultaten van de examens afwachten. We hebben zoveel mogelijk zwart op wit bewijs nodig. Ook de resultaten van de voorbije jaren moeten verzameld worden. Zo zien de ouders dat de situatie stelselmatig verslechtert. Na het gesprek met Mwadjowi wil ik de verschillende pistes onderzoeken. Zo wil ik zeker verschillende kandidaat-werkgevers bezoeken. Graag wil ik dat de jongen aan de school verbonden blijft. Als hij bijvoorbeeld op leercontract gaat bij een schrijnwerker, heeft hij alle baat bij een gerichte wiskundige opleiding.
Zoals je merkt, ben ik nog volop aan het nadenken. Ik moet voorzichtig zijn omdat ik hier eigenlijk een indringer ben. Ik weet eigenlijk ook niet goed waaraan ik begin. Katrien heeft me echter haar zegen gegeven en dat geeft me vertrouwen. Ik wil deze jongen echt vooruit helpen en beloof alles te doen wat in mijn mogelijkheden ligt! Met de steun van het voltallige Rainbowteam geloof ik een goede afloop.
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten